چراغ های راهنمایی در سال 1868 پیش از اختراع اتومبیل و در زمانی که ترافیک شامل چهارپایان، واگنها، کالسکهها و عابران پیاده میشد، طراحی و در لندن نصب شد.
این چراغ از دو فانوس گازی قرمز به معنای توقف و سبز به معنای احتیاط و توسط مهندس راهآهنی به نام "J P Knight " ساخته شده بود.
البته یک سال بعد در ژانویه 1969 این چراغ راهنمایی گازی منفجر شد و مأمور پلیسی را که مشغول روشن کردن آن بود، به شدت مجروح کرد.
اما اولین چراغ راهنمایی نسل جدید که به چراغهای راهنمایی امروزی شبیهتر است، بعد از اختراع اتومبیل و در شهر دیتوریت و به همت یک مأمور پلیس راهنمایی و رانندگی ساخته شد.
او این چراغ را با الهام از چراغ کنترل خط ریل راه آهن که از گذشته به چراغهای برقی خودکار مجهز شده بودند، طراحی کرد، این چراغ با سه فانوس، قرمز،
نارنجی و سبز از چراغهای کنترل خطوط ریلی ساخته شد و در یک تقاطع در دیترویت نصب شد.
با آزمایش موفقیت آمیز این چراغ، ظرف کمتر از یکسال 15 تقاطع در این شهر به چراغ راهنمایی مجهز شدند. از آن تاریخ به بعد پیشرفتهای بسیاری در حوزة طراحی و ساخت و مدیریت چراغهای راهنمایی به دست آمده است و امروزه چراغ راهنمایی به عنوان ابزار اصلی کنترل و مدیریت تقاطعات مطرح هستند.
در ایران هم اولین چراغهای راهنمایی و رانندگی در سالهای دهه 30 در تقاطعهای سپه (امام خمینی ره) ولی عصر، پل امیر بهادر، باغ ملی، دروازه شمیران، گمرک و امیریه نصب شد ولی قبل از نصب این چراغها، چراغهای راهنمایی به صورت کوله پشتی بودند که دارای دو چراغ قرمز، سبز و کلیدی در جهت خاموش و روشن کردن آنها بود، کوله پشتی در پشت مامور قرار میگرفت و کلید آن روی سینه سمت چپ قرار داشت.
بالاخره در سالهای 39 و 40 تقاطع های شهر تهران به مرور به نسل جدید چراغهای راهنمایی مجهز شدند.
نسل اول چراغهای راهنمایی و رانندگی که در شهر تهران نصب و راه اندازی شدند مجهز به فانوسهای لامپی کوچک بودند که از دید کافی به خصوص در ساعات میانی روز و در نور شدید آفتاب برخوردار نبود ضمن آنکه به دلیل عدم طراحی مناسب سیستم برق رسانی و استفاده از روش کابلکشی هوایی برای
تأمین انرژی، درصد بروز اختلال در سیستم برق آنها بسیار بالا بوده و خاموشی مکرر چراغهای راهنمایی در تقاطعات اجتناب ناپذیر بود.
کنترل این نسل از چراغهای راهنمایی به صورت غیر خودکار و توسط مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی صورت می پذیرفت و تنها معیار تصمیم گیری آنها برای تغییر وضعیت چراغ ، مشاهداتشان از وضع ترافیک در تقاطع مربوطه بود. میزان زمان سبز و قرمز نیز بسته به نظر همین مأموران پلیس تعیین می شد.
تحول دیگر در طول این دوران، راه اندازی چراغهای راهنمایی و رانندگی زمان ثابت بود که در آنها مدت زمان فاز سبز و قرمز برای هریک از مسیرهای منتهی به تقاطع از قبل تعیین میشد و این زمانبندی فارغ از تغییرات حجم ترافیک در ساعات مختلف شبانه روز به صورت یکسان اعمال میشد.
در سال 1371 با توجه به لزوم گسترش، بهینهسازی و ایجاد تحول در امر تجهیز تقاطعها به چراغهای راهنمایی مبتنی بر نگرش فنی و مهندسی و مطابق با استانداردهای روز دنیا و بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین و سازماندهی نظام مند حوزه نصب و راهاندازی و حوزه بهره برداری از چراغهای راهنمایی، مسئولیت طراحی، نصب و راه اندازی چراغهای راهنمایی و رانندگی سطح شهر تهران به عهدة شهرداری تهران گذاشته شد.